زمان تقریبی مطالعه: 10 دقیقه
 

تفصیل الشریعة فی شرح تحریر الوسیلة - الحج (لنکرانی)





کتاب « تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله: الحج» توسط آیت الله محمد فاضل لنکرانی در موضوع فقه حج به زبان عربی نوشته شده است. وى برآن است تا احکام و فروعات فقهى مندرج در كتاب« تحریرالوسیله » در موضوع حج را به صورت مبسوط شرح و ادله فقهى آن را بيان كند .‌


۱ - درباره مؤلف



مرجع عاليقدر حضرت آيت الله العظمى حاج شیخ محمد فاضل لنکرانی در سال ۱۳۱۰ ديده به جهان گشود. از آنجا كه عشق، راهنماى استاد، و شور و علاقه، چراغ راهش بود، تحصيلات دينى او با سرعتى بسيار پيش مى‌رفت، به طورى كه دوره‌هاى ادبيات و سطوح را كه معمولا طلّاب ديگر در مدت ۸ يا ۹ سال به پايان مى‌بردند، وى تنها در مدت ۶ سال سپرى كرد، از اين رو هنگامى كه درست ۱۹ سال از سنين عمر را پشت سر نهاده بود، وارد آخرين مرحله تحصيلات حوزه يعنى درس خارج گرديد.
در سال‌هاى جوانى حدود ۱۱ سال در درس مرحوم آیت الله بروجردی و حدود ۹ سال نيز مجموعاً در درس‌هاى فقه و اصول امام خمینی ( قدس سره) شركت داشت . ایشان در كنار درس‌هاى فقه و اصول ، چند سال از عمر پرثمرش را نيز در درس‌هاى فلسفه و حکمت گذرانيد. در اين رشته استاد او، بزرگ مرد تفسير، استاد كم نظير، مرحوم علامه طباطبایی بود كه وى در محضر پربارش طىّ سال ها، قسمتى از مباحث منظومه سبزواری و سپس كتاب اسفار ملا صدرای شیرازی را تعليم گرفت. البته در كنار همه اينها در مباحث ديگرى چون بحث‌هاى مسائل عقيدتى و نيز مباحثى در درس اخلاق شركت مى‌كرد و از استادان ديگرى هم به طور پراكنده بهره گيرى و كسب فيض مى‌نمود. ایشان در سن سی سالگی به درجه اجتهاد رسیدند . نکته‌ای دیگر که در زندگی استاد جلب توجه می‌کند، این است که از نخستین سال‌های جوانی، همواره تحصیل و تدریس به موازات یکدیگر در زندگی اش جریان داشته است، در آن سال‌های ۱۵- ۱۶ سالگی عده شاگردانش غالبا به ۷۰- ۸۰ نفر می‌رسید و هنگامی که به ۱۹ سالگی رسید، دیگر جلسات درسش آن قدر گسترش یافته بود که بیشتر اوقات صدها نفر در محضر درس وی حاضر می‌شدند، تا جایی که وقتی به تدریس کفایة الاصول (آخرین کتاب سطح عالی و دشوارترین کتاب آن دوره) می‌پرداخت قریب ۶۰۰- ۷۰۰ نفر پای درسش می‌نشستند . حضرت آيةالله العظمي فاضل، روز شنبه ۲۶ خرداد ماه ۱۳۸۶ در سن ۷۶ سالگي دعوت حق را لبيك گفت. خداوند او را با اولياء الله محشور كند انشاء الله‌ .

۲ - ساختار



به روش فقه استدلالی و با استفاده از ادله اربعه( کتاب ، سنت ، عقل و اجماع ) به نگارش درآمده است. چينش مطالب بر اساس كتاب تحریر الوسیله مى‌باشد و در بالاى صفحه متن اصلى و در ذيل آن شرح آمده است. در پايان هر جلد نيز فهرستى تفصيلى از موضوعات و عناوين كتاب ارائه شده است‌

۳ - گزارش محتوا




۳.۱ - جلد اول


در ابتداى جلد اول به بحث درباره اهميت عبادت حج در اسلام و دلايل قرآنى وجوب آن پرداخته شده و فورى بودن وجوب حج و حرمت تأخير آن بيان گرديده است.
[۱] تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۱، ص۳ .
در ادامه، شرايط وجوب حجه‌الاسلام ( حج تمتع )، از جمله بلوغ، عقل و استطاعت مالى و جانى تبيين، و معيارهاى مختلف استطاعت و عدم استطاعت بررسى گرديده است.
[۲] تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۱، ص۳۵ .
استثناء كردن ضروريات زندگى از اموال مختص به حج، احکام مربوط به استطاعت بدنى و امن بودن راه، احكام نیابت در حج و شرايط نايب و منوب عنه و احكام نذر ، و عهد و یمین در حج، از ديگر مباحث ارائه شده در اين جلد است.
[۳] تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۱، ص۴۲۳ .


۳.۲ - جلد دوم


در جلد دوم نيز ادامه احكام نيابت در حج و اجير گرفتن براى اعمال حج و شرايط شخص اجیر در حج واجب و مستحب بيان شده و در ادامه احكام وصیت در حج و فروعات فقهى مربوط به آن ذكر گرديده است.
[۴] تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۲، ص ۱۲۷.
احكام و شرايط انجام حج مستحبى،
[۵] تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۲، ص ۲۰۷.
اقسام عمره ،
[۶] تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۲، ص ۲۱۵.
اقسام حج،
[۷] تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۲، ص ۲۴۷.
اعمال حج تمتع مانند طواف نساء ، احرام ، احكام مربوط به زنان به ويژه احكام حیض در حال احرام و احكام تقصیر و میقات از مباحث بعدى جلد دوم است .
[۸] تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۲، ص ۳۱۵.


۳.۳ - جلد سوم


در جلد سوم
[۹] تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۳، ص ۱۷.
از اين مجموعه فقهى ادامه احكام مربوط به حج مانند احكام ميقات،
[۱۰] تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۳، ص ۸۵.
عدد ميقات‌ها، كيفيت ميقات، كيفيت احرام،
[۱۱] تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۲، ص ۱۳۷.
نوع لباس احرام ، واجبات احرام ، محرّمات احرام ، تلبیه و روايات مربوط به احرام مورد بحث و بررسى تفصيلى قرار گرفته است.
[۱۲] تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۳، ص ۲۷۳.


۳.۴ - جلد چهارم


در جلد چهارم، موضوع محرمات احرام پيگيرى شده و در آن مباحثى مانند حرمت استمناء ،
[۱۳] تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۴، ص ۱۵.
حرمت عطر زدن ،
[۱۴] تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۴، ص ۲۲.
حرمت پوشيدن لباس‌هاى دوخته شده براى مردان،
[۱۵] تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۴، ص ۶۷.
حرمت سرمه كشيدن با رنگ سياه كه در آن زينت لحاظ شده باشد،
[۱۶] تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۴، ص ۸۳.
حرمت پوشاندن روى پاها،
[۱۷] تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۴، ص ۹۴.
حرمت فسق و فجور در حال احرام
[۱۸] تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۴، ص ۱۰۳.
و جدال و مراء با ديگران،
[۱۹] تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۴، ص ۱۱۱.
حرمت كشتن حيوانات،
[۲۰] تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۴، ص ۱۳۲.
حرمت انگشتر در دست كردن،
[۲۱] تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۴، ص ۱۴۲.
پوشيدن لباس زينت براى زنان،
[۲۲] تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۴، ص ۱۵۰.
حرمت روغن ماليدن به بدن،
[۲۳] تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۴، ص ۱۵۵.
حرمت ازاله موهاى زائد بدن،
[۲۴] تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۴، ص ۱۶۵.
حرمت پوشاندن سر براى مردان،
[۲۵] تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۴، ص ۱۸۰.
حرمت نگاه كردن در آينه،
[۲۶] تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۴، ص ۸۸.
حرمت خارج كردن خون از بدن،
[۲۷] تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۴، ص ۲۲۳.
حرمت گرفتن ناخن‌ها،
[۲۸] تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۴، ص ۲۳۰.
حرمت قطع كردن درختان
[۲۹] تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۴، ص ۲۴۷.
و حمل كردن سلاح، به تفصيل بيان شده است.
[۳۰] تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۴، ص ۲۶۷.
بحث فقهى احكام مربوط به طواف و واجبات طواف، از ديگر مباحث اين مجلد است .
[۳۱] تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۴، ص ۲۷۵.


۳.۵ - جلد پنجم


در آخرين جلد از اين مجموعه، احكام و فروعات مربوط به سعی ، تقصير، وقوف در عرفات ، و مشعرالحرام ، واجبات منى از قبيل رمی جمره عقبه و قربانی کردن ، احكام حلق و تقصير، بيتوته كردن در منى و رمى جمره ثلاثه و ساير احكام و فروعات در تتمه اعمال و مناسک حج بررسى گرديده است.
[۳۲] تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۵، ص ۹.


۴ - پانویس


 
۱. تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۱، ص۳ .
۲. تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۱، ص۳۵ .
۳. تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۱، ص۴۲۳ .
۴. تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۲، ص ۱۲۷.
۵. تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۲، ص ۲۰۷.
۶. تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۲، ص ۲۱۵.
۷. تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۲، ص ۲۴۷.
۸. تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۲، ص ۳۱۵.
۹. تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۳، ص ۱۷.
۱۰. تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۳، ص ۸۵.
۱۱. تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۲، ص ۱۳۷.
۱۲. تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۳، ص ۲۷۳.
۱۳. تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۴، ص ۱۵.
۱۴. تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۴، ص ۲۲.
۱۵. تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۴، ص ۶۷.
۱۶. تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۴، ص ۸۳.
۱۷. تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۴، ص ۹۴.
۱۸. تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۴، ص ۱۰۳.
۱۹. تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۴، ص ۱۱۱.
۲۰. تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۴، ص ۱۳۲.
۲۱. تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۴، ص ۱۴۲.
۲۲. تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۴، ص ۱۵۰.
۲۳. تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۴، ص ۱۵۵.
۲۴. تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۴، ص ۱۶۵.
۲۵. تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۴، ص ۱۸۰.
۲۶. تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۴، ص ۸۸.
۲۷. تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۴، ص ۲۲۳.
۲۸. تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۴، ص ۲۳۰.
۲۹. تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۴، ص ۲۴۷.
۳۰. تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۴، ص ۲۶۷.
۳۱. تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۴، ص ۲۷۵.
۳۲. تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت الله محمد فاضل لنكرانى، ج۵، ص ۹.


۵ - منبع



نرم افزار جامع فقه أهل البيت عليهم السلام، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی



رده‌های این صفحه : کتاب شناسی | کتب فقهی شیعه




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.